Book description:
Pionierska ze względu na podjętą tematykę i głębię analiz książka ukazuje lokalny wymiar schyłkowego okresu rządów Edwarda Gierka na przykładzie czterech województw Polski południowo-wschodniej, ale w ścisłym powiązaniu z głównym nurtem wydarzeń w PRL. Ramy chronologiczne opracowania wyznaczają reforma administracyjna z 1975 r. i letnie strajki 1980 r., których skutkiem było ustąpienie Gierka z funkcji pierwszego sekretarza KC PZPR. Opis procesów w lokalnych ośrodkach władzy uzupełnia charakterystyka interakcji obozu rządzącego z kręgami opozycyjnymi, postaw Kościoła i dynamiki zmian nastrojów społecznych. Końcowe sekwencje monografii obrazują konfrontację mających odmienne cele i oczekiwania podmiotów - komunistycznego establishmentu i rosnącego w siłę środowiska sprzeciwu społecznego. Konsekwencją tego konfliktu było powstanie pierwszej w PRL niezależnej organizacji związkowej, która w istocie miała charakter kontestującego dotychczasowy porządek masowego ruchu społecznego.
Contents:
Wstęp - str. 4
Wprowadzenie - str. 10
Rozdział I
Konsekwencje reformy administracyjnej 1975 r. w Polsce południowo-wschodniej - str. 20
1. Województwo rzeszowskie przed 1 czerwca 1975 r. - str. 20
2. Województwo rzeszowskie po 1 czerwca 1975 r. - str. 27
3. Województwo krośnieńskie - str. 28
4. Województwo przemyskie - str. 33
5. Województwo tarnobrzeskie - str. 37
Rozdział II
Władza w terenie - str. 39
1. Kierownictwo i stan wojewódzkich organizacji partyjnych - str. 43
Rzeszów - str. 43
Krosno - str. 48
Przemyśl - str. 53
Tarnobrzeg - str. 57
2. Kierownicza rola PZPR - model terenowy - str. 61
PZPR a stronnictwa sojusznicze - str. 63
Nomenklatura partyjna - str.66
Partia wobec instytucji publicznych - str. 71
Partyjne media - str. 83
Partia jest najważniejsza - str. 88
3. Terenowe kierownictwo PZPR wobec kryzysu gospodarczego - str. 96
Rozdział III
Rola aparatu bezpieczeństwa w systemie sprawowania władzy - str. 113
Rozdział IV
Początki zorganizowanej opozycji, opór społeczny i nastroje społeczne - str. 129
1. Początki opozycji w Przemyślu - str. 131
2. Przemyski Komitet Samoobrony Ludzi Wierzących - str. 143
3. Inne próby wywołania działalności opozycyjnej - str. 153
4. Początki opozycji w Rzeszowie - str. 155
5. Komitet Samoobrony Chłopskiej Ziemi Rzeszowskiej - str. 162
6. Opór społeczny na terenie województwa krośnieńskiego - str. 172
7. Opozycja w województwie tarnobrzeskim - str. 185
8. Inne przejawy oporu społecznego - str. 189
9. Nastroje społeczne - str. 193
Rozdział V
„Przełamywanie bariery strachu” - Kościół w Polsce południowo- wschodniej - str. 216
1. Postawa bp. Ignacego Tokarczuka względem władz - str. 223
2. Bp. Tokarczuk a opozycja - str. 227
3. Działania władz centralnych wobec bp. Tokarczuka i diecezji przemyskiej - str. 229
4. Postawa i działania władz terenowych wobec administracji kościelnych - str. 239
Rozdział VI
Ostatni akt dekady Gierka - str. 260
1.Letnia fala strajków i powstanie regionalnych struktur NSZZ „S” - str. 260
2. Stanowisko władz lokalnych po sierpniu 1980 r. - str. 278
Zakończenie - str. 290
Bibliografia - str. 296