Book description:
Autor omawia problematykę wysiedleń i emigracji ludności z Polski do obu państw niemieckich w latach 1945–1970. Początkowo proces ten dotyczył głównie Niemców, natomiast od końca lat pięćdziesiątych w coraz większym stopniu także i ludności polskiej, dla której wyjazd z Polski był ucieczką od niechcianego systemu politycznego lub formą poprawy swego bytu. Prezentowana monografia stanowi pierwszą w literaturze polskiej próbę całościowego ujęcia tego zagadnienia.Contents:
1. Z dziejów Niemców w Polsce w latach 1945–1970.• Kwestia granicy polsko-niemieckiej w latach II wojny światowej
• Los ludności niemieckiej na wschód od Odry i Nysy Łużyckiej
• Położenie Niemców w Polsce w latach 1945–1949
– Traktowanie Niemców przez polską administrację i wojsko w 1945 roku
– Obozy pracy dla Niemców
– Zatrudnianie Niemców
– Reklamowanie pracowników niemieckich
– Obozy dla niemieckich jeńców wojennych
– Szkolnictwo niemieckie w powojennej Polsce
– Kwestie wyznaniowe
– Życie kulturalne Niemców w Polsce po II wojnie światowej
• Niemcy w Polsce w latach 1950–1959
– Szkolnictwo niemieckie po 1950 roku
– Szkolnictwo średnie
– Kadry i nadzór nad szkolnictwem niemieckim
– Szkolnictwo niemieckie po 1955 roku
– Kultura niemiecka w latach pięćdziesiątych
• Niemcy w Polsce w latach sześćdziesiątych
2. Wysiedlenia ludności niemieckiej z Polski w latach 1945–1949
• Sytuacja na ziemiach zachodnich i północnych po zakończeniu wojny
• Przedpoczdamskie wysiedlenia wojskowe
• Wysiedlenia prowadzone przez administrację w drugiej połowie 1945 roku
• Przygotowanie właściwej akcji wysiedleńczej
– Pertraktacje z wojskami okupacyjnymi w Niemczech
– Kierownictwo akcji
– Punkty zborne
– Kolejność wysiedleń
– Zawarcie umowy z Anglikami
• Przebieg wysiedleń Niemców w 1946 roku
– Dolny Śląsk
– Pomorze Zachodnie
– Górny Śląsk
– Śląsk Opolski
– Wielkopolska
– Warmia i Mazury
• Starania Anglików o zaprzestanie przyjmowania Niemców z Polski
• Wysiedlenia ludności niemieckiej z Polski w 1947 roku
– Sytuacja międzynarodowa wobec kwestii wysiedleń
– Wyjazdy do strefy radzieckiej
– Próby ograniczenia wysiedleń przez Rosjan
• Wysiedlenia w latach 1948–1949
• Wyjazdy dzieci niemieckich
• Zakończenie wysiedleń
3. Wyjazdy Niemców z Polski do NRD i RFN w latach 1949–1954
• Pierwsze porozumienie z NRD – akcja łączenia rodzin
• Starania o wznowienie transportów
• Nowe porozumienie polsko-enerdowskie
• Zmiana sytuacji politycznej w NRD. Wznowienie wyjazdów
• Wyjazdy do RFN
4. Wyjazdy Niemców z Polski w latach 1955-1959
• Nowe porozumienie z NRD
• Realizacja porozumienia
• Wyjazdy do RFN w latach 1955–1959
5. Wyjazdy z Polski do obu państw niemieckich w latach sześćdziesiątych.
• Nowe wątki w polskiej polityce wobec Niemiec – rewizjonizm
• Próby ponownego nawiązania kontaktów między PCK i NCK w kwestii wyjazdowej
• Tendencje wyjazdowe
• Wyjazdy do RFN w latach siedemdziesiątych