Studia z dziejów Polskich Sił Zbrojnych na Zachodzie (1939-1947)

Polskie Siły Zbrojne podczas II wojny światowej były jedną z formacji zbrojnych państw alianckich. Podlegały operacyjnie siłom zbrojnym Francji, następnie Wielkiej Brytanii, jednak cywilne zwierzchnictwo i kontrola pozostawały w rękach polskich. Powstanie oddziałów Wojska Polskiego we Francji było możliwe dzięki polsko-francuskiej umowie wojskowej podpisanej 9 września 1939 r. Jej warunki uzupełniła i rozszerzyła nowa umowa wojskowa z 4 stycznia 1940 r. Armia Polska tworzona była z żołnierzy, którzy przedostali się z Polski lub przebywali we Francji i w innych państwach jako emigranci zarobkowi. Do połowy czerwca 1940 r. spośród Polaków zamieszkałych we Francji zmobilizowano 44,5 tys. Resztę Armii Polskiej, liczącej ok. 84,5 tys. żołnierzy, stanowili ewakuowani z Węgier, Rumunii, Litwy i Łotwy. Główną siłą bojową były dwie dywizje piechoty (dwie kolejne pozostawały w stadium organizacji). Na potrzeby udziału w alianckim korpusie ekspedycyjnym wysłanym na pomoc Finlandii walczącej z ZSRS sformowano także Samodzielną Brygadę Strzelców Podhalańskich, a przy dowództwie francuskim w Syrii została utworzona Brygada Strzelców Karpackich. Dopiero po wybuchu wojny na Zachodzie udało się przyspieszyć prace organizacyjne nad utworzeniem jednostki pancernej – 10. Brygady Kawalerii Pancernej pod dowództwem gen. bryg. Stanisława Maczka.