Book description:
Książka wydana we współpracy z Instytutem Studiów Politycznych Polskiej Akademii Nauk.Niezależny Samorządny Związek Zawodowy Solidarność nie jest zbadany w stopniu odpowiadającym jego roli i znaczeniu. Powstanie Solidarności w wyniku strajków sierpniowych i zawartych porozumień z komisjami rządowymi, a następnie złączenia inicjatyw lokalnych i utworzenia wspólnej centrali, było wydarzeniem bez precedensu w całym bloku wschodnim. Funkcjonowanie autentycznej, oddolnie budowanej organizacji związkowej w kraju realnego komunizmu podważało kluczowe cechy systemu.
Cały cykl zdarzeń w ciągu szesnastu miesięcy legalnego istnienia Solidarności można ukazać jako pękanie monopolu władzy w coraz większym stopniu i w kolejnych dziedzinach życia. Stary system się rozsypywał, a w jego miejsce powstawały nowe reguły relacji między władzą a społeczeństwem. Solidarność była głównym sprawcą tych zdarzeń i jej największą siłą, mniejsze inicjatywy społeczne mogły się rozw ać dzięki jej wsparciu, pod jej parasolem ochronnym.
Zamieszczone w niniejszym tomie artykuły są rozwinięciem referatów wygłoszonych na konferencji Solidarność od wewnątrz 1980 1981, która odbyła się 25 i 26 listopada 2010 r., a została zorganizowana przez Instytut Studiów Politycznych PAN we współpracy z Biurem Edukacji Publicznej IPN.
Contents:
Wstęp - Andrzej Friszke
Marcin Zaremba , Zimno, ciepło, gorąco. Nastroje Polaków od „zimy stulecia” do lata 1980
Jakub Kufel , Strajk sierpniowy w Stoczni Gdańskiej i narodziny „Solidarności”
Tomasz Kozłowski , Między porozumieniami sierpniowymi a rejestracją NSZZ „Solidarność”
Marcin Zwolski , Duże i małe regiony „Solidarności”: porównanie dynamiki
Andrzej Friszke , Region Mazowsze NSZZ „Solidarność” 1980-1981
Marek Wierzbicki , Region NSZZ „Solidarność” Ziemia Radomska 1980-1981 i jego specyfika. Zarys problematyki
Jarosław Neja , Region Śląsko-Dąbrowski NSZZ „Solidarność”. Formy organizacyjne i kultura polityczna
Piotr Osęka , Elita „Solidarności”. Prozopografia Komisji Krajowej
Bartosz Kaliski , Uczestnicy I Krajowego Zjazdu Delegatów NSZZ „Solidarność” o Polskiej Zjednoczonej Partii Robotniczej. Próba analizy semantycznej
Krzysztof Podemski , Prasa „Solidarności” w oficjalnym obiegu w 1981 roku
Jan Olaszek , Prasa NSZZ „Solidarność” 1980-1981
Adam Leszczyński , Mikrosocjologia strajku
Dariusz Węgrzyn , Relacje między PZPR a NSZZ „Solidarność” w województwie bielskim 1980-1981
Kamil Dworaczek , Wszechnice związkowe na przykładzie Górnego Śląska, Warszawy i Wrocławia 1980-1981
Jacek Luszniewicz , Koncepcje ekonomiczne „Solidarności” 1980-1981. Reforma czy transformacja socjalistycznego systemu gospodarczego?
Rafał Chwedoruk , Program Samorządnej Rzeczypospolitej
„Solidarność” - rewolucja, powstanie czy reforma? Dyskusja panelowa
Wykaz skrótów
Indeks osób