Book description:
Prowadzone w ostatnim czasie badania nad działalnością wojskowych sądów rejonowych w Polsce w latach 1946–1955 zaowocowały szeregiem cennych publikacji, które od analiz dokonywanych na poziomie regionów zmierzają w kierunku całościowego ujęcia problemu. Pomorze Zachodnie pozostawało dotychczas niemalże poza obszarem tych badań. Niniejsza publikacja ma zatem na celu uzupełnienie wiedzy na temat funkcjonowania wojskowych sądów rejonowych w kraju o wiedzę na temat funkcjonowania Wojskowego Sądu Rejonowego w Szczecinie.W badaniach nad skalą represji politycznych istotne jest także uwzględnienie specyfiki regionów w których WSR funkcjonowały. Pomorze Zachodnie pod tym względem to obszar szczególny. Tereny do 1945 r. niemieckie, niezwykle mocno zniszczone, na które napływała dopiero ludność osadnicza z różnych stron kraju i świata, nie były miejscem istnienia silnych ugrupowań partyzanckich. W czasie wojny nie było ich wcale, jeśli nie liczyć akcji wywiadowczych Armii Krajowej. Z oczywistych powodów na terenach tych nie funkcjonowały żadne organy Polskiego Państwa Podziemnego. Z drugiej strony obszar ten mógł być doskonałym miejscem schronienia dla osób represjonowanych w innych częściach kraju.
Publikacja omawia strukturę sądu, jego organizację i sposób funkcjonowania, a bazując na materiałach z Archiwum Instytucji Centralnych Ministerstwa Obrony Narodowej w Modlinie umiejscawia szczecińską jednostkę w kontekście ogólnopolskim. Istotnym fragmentem są wzajemne relacje WSR i WPR z partią, Urzędem Bezpieczeństwa i Informacją Wojskową. Osobną obszerną częścią pracy są sylwetki sędziów i asesorów szczecińskiego sądu. Poza biogramami umieszczono także ich zdjęcia oraz dokumenty dotyczące kariery zawodowej. Istotnym elementem jest także lista 96 osób skazanych przez WSR w Szczecinie na karę śmierci, z podaniem przepisu prawnego, z którego karę tę orzeczono oraz ustaleniem wykonania wyroku.
W drugiej części publikacji zaprezentowano wybór dokumentów źródłowych – wyroków uznanych za reprezentatywne dla grup przestępstw rozpatrywanych przez szczeciński sąd na przestrzeni 9 lat jego istnienia.