Opis książki:
W ciągu ostatnich dwustu pięćdziesięciu lat Rzeczpospolita była w pełni niepodległa zaledwie przez cztery dekady. W czasach zaborów, rządów obcych władców, narzuconych konstytucji, okupacji i niepełnej państwowości Polska zawsze w jakiejś formie istniała, choć czasem nie na mapie, ale tylko w sercach Polaków. W tym numerze „Pamięci.pl” w dziale „Spory historyków” dyskusję o tym, czy Polska Rzeczpospolita Ludowa była Polską, o różnych stopniach suwerenności, prowadzą prof. Jerzy Eisler i dr Andrzej Zawistowski. W sytuacji odebranej niepodległości nie o wszystkich swych działaniach Polacy mogli decydować sami. Przykład mordu w Jedwabnem, o którego rocznicy przypomina Anna Pyżewska, pokazuje, że kierowani, zastraszeni i podjudzeni przez obcą siłę obywatele polscy są w stanie dopuścić się największego zła na współobywatelach, sąsiadach. Z kolei zbrodnia z 1945 roku, która przeszła do historii pod nazwą obławy augustowskiej, pokazuje, jak daleko we współpracy z okupantem może się posunąć kolaboracyjna władza, by zniewolić własny ( ) naród. W numerze przypominamy także o ludobójstwie Polaków na Wołyniu. Profesor Grzegorz Motyka w rozmowie redakcyjnej wskazuje na ogrom ofiar, ale również na przyczyny konfliktu polsko-ukraińskiego, który na płaszczyźnie historiografii i pamięci ujawnia się także dziś. W numerze lipcowo-sierpniowym nie mogło zabraknąć tematu Powstania Warszawskiego: Szymon Nowak omawia rolę „naszych bratanków” Węgrów, jaką odegrali podczas zrywu stolicy, a Michał Mackiewicz w dziale bronioznawczym opisuje improwizowany, ale bardzo skuteczny granatnik wyprodukowany w konspiracyjnej fabryce. Daniel Koreś przypomina o momentach chwały polskiego jeździectwa sportowego w II RP, a Grzegorz Majchrzak opowiada, jak SB śledziła polskich kibiców podczas olimpiady w Moskwie. Ponadto losy Polaków w Kazachstanie, sukcesy wywiadu Armii Krajowej, Rolling Stonesi w PRL, historia fałszywej „Trybuny Ludu”, bunt w kwidzyńskim ośrodku internowania... Jednym słowem: numer podwójny.
Redaktor naczelny, Andrzej Brzozowski.
Książka "Pamięć.pl. Biuletyn IPN 4-5/2012" - Andrzej Brzozowski (red.) - oprawa miękka - Wydawnictwo Instytut Pamięci Narodowej, IPN. Książka posiada 105 stron i została wydana w 2012 r.