Book description:
W I tomie Monte Cassino opowiadane są dwie równoległe historie. Pierwsza, to misja porucznika Jakuba Grebowskiego, któremu dowództwo nakazało… sprawowanie kontroli nad poczynaniami Melchiora Wańkowicza. Wańkowicz zbiera materiały o bitwie pod Monte Cassino i przełożeni Grebowskiego chcą mieć pewność, że będzie w swej planowanej książce poprawny politycznie. Porucznik jedzie więc objąć posadę asystenta Wańkowicza. Stanowi to punkt wyjścia dla drugiej historii: zapisu bitwy odtwarzanego na podstawie zapisków, jakie poczynił znany pisarz.
Dwie przeplatające się historie tworzą ciekawą kompozycję. Co więcej, bitwa o Monte Cassino nie stanowi ciągłej, podzielonej na „odcinki” narracji, lecz zbitek luźnych scen z różnych miejsc i momentów natarcia. Nie pokazuje dokładnego przebiegu bitwy, lecz oddaje jej atmosferę, klimat panujący po polskiej stronie. W ten sposób Monte Cassino opisuje wojnę jako wrażenie, nie zaś jako linearną historię. Skupia się na człowieku, emocjach, wątpliwościach, nie zaś na opowieści o jego dziejach.