Book description:
Niniejsza publikacja przedstawia historię Powiatowego Urzędu Bezpieczeństwa Publicznego w Płocku - jednego z ponad trzystu rozrzuconych po całym kraju urzędów, tworzących swoistą pajęczynę terroru i zbrodni. Prezentuje jego strukturę organizacyjną i obsadę personalną. Składa się z dwóch części.W części pierwszej, noszącej tytuł Historia Powiatowego Urzędu Bezpieczeństwa Publicznego w Płocku - kalendarium wydarzeń, staratem się jak najdokładniej przedstawić działalność UB w powiecie płockim w latach 1945-1956. Zawarte w tej części informacje opisują dzień powszedni pracy płockiego PUBP. Jego początki pod czujnym okiem opiekunów z NKWD i działalność samodzielną. Scisłą współpracę z Komitetem Powiatowym PPR, a następnie PZPR. Ważniejsze akcje w terenie, mające na celu likwidację zbrojnego podziemia niepodległościowego i zwalczanie legalnie dzialającego Polskiego Stronnictwa Ludowego. Brutalne metody przesłuchań i akcje, których celem była pełna inwigilacja sprawdzanego środowiska. Pozyskaną do współpracy agenturę.
Aby jak najpełniej przedstawić historię Urzędu oraz rolę, jaką odegral w najnowszej historii Plocka, przyjątem formułę kalendarium. Opisując działania PUBP, prezentuję w nim jednocześnie nieznaną historię powiatu plockiego i samego Ptocka, widzianą oczyma funkcjonariuszy.
Opracowanie to przygotowalem na podstawie zachowanych w archiwum Instytutu Pamięci Narodowej raportów: kwartalnych, miesięcznych, dekadowych, operacyjnych i specjalnych, sporządzonych przez kierowników PUBP Dokumentów zbieranych w ramach agenturalnego rozpracowania i sprawdzenia oraz donosów tajnych współpracowników. Korzystałem również z przechowywanych w Archiwum Państwowym w Płocku dokumentów Starostwa Powiatowego i Urzędu Miasta Płocka. Niestety, żaden z byfych funkcjonariuszy UB, do których zwróciłem się o relację, nie zgodził się na rozmowę.
Ciekawą lekturę stanowily również powstaie w okresie PRL publikacje dotyczące budowania i utrwalania "władzy ludowej" w Płocku i powiecie płockim. Tworzone na zamówienie propagandy komunistycznej dziela niewiele mają wspólnego z prawdą historyczną. Również publikowane w tym samym okresie wspomnienia uczestników owych wydarzeń bardziej przypominają manifest polityczny niż wiarygodne źródła historyczne. Jest zresztą znamienne, że osoby piastujące w owym czasie najważniejsze stanowiska we władzach Płocka i powiatu, opisując pierwsze lata "Polski Ludowej", piszą o wszystkim, tylko nie o ludziach UB, z którymi na co dzień się spotykali.