Book description:
Przełom ustrojowy dokonujący się w 1989 roku w Polsce i w całej Europie Środkowo-Wschodniej - jego geneza, przebieg i następstwa - budzi do dzisiaj zainteresowanie nauk społecznych i historiografii poszczególnych krajów regionu. Podstawowymi problemami badawczymi są charakter dokonanej zmiany ustrojowej, znaczenie roku 1989 dla dalszego rozwoju tożsamości i świadomości społeczeństw Europy Środkowo-Wschodniej oraz miejsce Polski w przemianach ustrojowych lat 1988-1991. Pytania te zakreślają konceptualno-problemowy horyzont książki pt. Interpretacje upadku komunizmu w Polsce i w Europie Środkowo-Wschodniej", wydanej pod redakcją Krzysztofa Brzechczyna (Poznań, IPN 2011). Praca została podzielona na trzy części. W części Upadek komunizmu w Europie Środkowo-Wschodniej zostały przedstawione rozmaite aspekty upadku komunizmu w wybranych krajach regionu. W artykułach zgromadzonych w części pt. Wybrane aspekty przełomu 1989 roku w Polsce: Interpretacje i przebieg analizowany jest przebieg zmiany ustrojowej w świetle różnych koncepcji teoretycznych oraz przedstawione zostały szczegółowe aspekty przemiany ustrojowej w Polsce. W części Przełom 1989 roku w świadomości społecznej przedstawiony został przełom roku 1989 w różnych formach świadomości społecznej: historiograficznej, artystycznej, potocznej i historycznej. Jest to interesujący i na wysokim poziomie merytorycznym zbiór studiów dotyczących upadku komunizmu w Europie Środkowo-Wschodniej. Książka, mimo poruszania się na polu wielokrotnie eksplorowanym badawczo, będzie miała duże znaczenie dla wszystkich zajmujących się tą problematyką. Wynika to nie tylko z nowatorskich ujęć interpretacyjnych, ale również z jej interdyscyplinarnego charakteru. W rezultacie otrzymaliśmy pracę w ogromnej większości ciekawą, inspirującą, wartą upowszechnienia wśród specjalistów i tych wszystkich, którzy interesują się najnowszymi dziejami Polski". Z recenzji wydawniczej prof. Romana Bäckera
Contents:
Przedmowa
I. Upadek komunizmu w Europie Środkowo-Wschodniej:
Dragoş Petrescu, Rok 1989 jako powrót do Europy. O rewolucji, reformie i pojednaniu z traumatyczną przeszłością
Konrad Białecki, Dlaczego zgasło Słońce Karpat? Geopolityczne i wewnętrzne uwarunkowania upadku dyktatury Nicolae Ceausescu
Magdalena Latkowska, Intelektualiści niemieccy wobec przełomu w 1989 roku
Janusz Okrzesik, Jesień Ludów w perspektywie lokalnej: współpraca polskiej i czeskiej opozycji demokratycznej w latach 1988-1990 na Podbeskidziu i Północnych Morawach
II. Wybrane aspekty przełomu 1989 roku w Polsce: Interpretacje i przebieg:
Janusz Goćkowski, Inżynieria społeczna przywracająca normalność ustroju życia zbiorowego
Krzysztof Brzechczyn, Okrągły Stół w świetle koncepcji porozumienia elit
Dariusz Dobrzański, Porozumienie przy Okrągłym Stole w kontekście koncepcji racjonalności komunikacyjnej Jürgena Habermasa
Rafał Reczek, Społeczeństwo i władze Wielkopolski i Lubuskiego wobec obrad Okrągłego Stołu i wyborów z czerwca 1989 roku
Marcin Kluzik, Stosunek Liberalno-Demokratycznej Partii „Niepodległość” do koncepcji dialogu i porozumienia z komunistami
Paweł Antkowiak, Restytucja samorządu jako efekt przemian politycznych 1989 roku
III. Przełom 1989 roku w świadomości społecznej:
Przemysław Janiszewski, Historiograficzne interpretacje przemian ustrojowych Polsce
Dobrochna Dabert, Doświadczenie przełomu 1989 roku w polskim kinie
Monika Grzelka, W poszukiwaniu definicji - na marginesie prasowych dyskusji wokół inteligencji i jej roli po komunizmie
Agnieszka Kula, Okrągły Stół w społecznej świadomości ostatnich 20 lat. Perspektywa językoznawcza
Małgorzata Lisiewicz, Dylematy Narodowej Galerii Sztuki pod koniec XX wieku czyli wpływ przełomu społeczno-politycznego lat 1989-1991 na kształtowanie się polskiej tożsamości narodowej
Adam Mielczarek, Przemiany roku 1989 w oczach szeregowych działaczy podziemia
Marta Maciszewska, Po co nam Wasza Solidarność? O Solidarności z perspektywy współczesnego pokolenia młodych ludzi
Indeks osobowy