Opis książki:
Wydawnictwo z pogranicza monografii i albumu. Używając bogatej ikonografii, przedstawia ogrom zbrodni komunistycznych pierwszych dwunastu powojennych lat w woj. białostockim. Pokazuje je przez pryzmat miejsc, gdzie ich dokonywano. W miejscach tych do dzisiaj zachowało się często wiele śladów po ofiarach i katach. Najbardziej dramatycznymi fragmentami książki są relacje opisujące okrutne zbrodnie z najmniejszymi detalami, a autorami tych relacji są nie tylko ofiary, ich bliscy i postronni świadkowie. Opowiadają o nich też ci, którzy bili i mordowali - opowiadają bez skruchy i zażenowania, bez cienia szacunku dla tysięcy swoich ofiar.
* * *
Pierwsze muzeum martyrologiczne w miejscu masowych zbrodni niemieckich powstało w Polsce jeszcze w trakcie wojny - jesienią 1944 r. na Majdanku. W 1947 r. ustawą sejmową powołano dwa centralne państwowe muzea w byłych niemieckich obozach - na Majdanku i w Auschwitz-Birkenau. W późniejszych latach zorganizowano kolejne. Miejsca niemieckich zbrodni są w większości udokumentowane, oznaczone i odpowiednio chronione. A co z miejscami zbrodni komunistycznych? Ile mamy muzeów powołanych do dbania o pamięć o tych zbrodniach? W ilu byłych ubeckich czy sowieckich katowniach znajdują się chociaż miejsca pamięci udostępnione dla zwiedzających? Odpowiedź jest smutna, a zarazem szokująca - w przeciwieństwie do innych krajów postkomunistycznych nie mamy takich muzeów, a miejsc pamięci jest zaledwie kilka. Do rzadkości należą nawet skromne tablice informujące, że w danym budynku, już po wojnie, poniosło śmierć wielu niewinnych Polaków. (…) Na kartach tej książki przedstawiono tylko 57 miejsc, rezygnując w chwili obecnej przede wszystkim z pokazania tych, co do których nie udało się uzyskać wystarczających danych potwierdzających popełnienie tam zbrodni. Nie znaczy to, że przy ewentualnym odnalezieniu dodatkowych materiałów bądź świadków nie okaże się, że i te miejsca będzie można wskazać czytelnikom w przyszłości. W kilku przypadkach zrezygnowano z zaprezentowania miejsc zbrodni ze względu na brak możliwości uzyskania interesującego i wiarygodnego materiału - wymusiła to albumowa forma niniejszego wydawnictwa. Były wreszcie miejsca, których nie udało się pokazać, bo nie zostały ostatecznie zlokalizowane lub też okazało się, że w ciągu minionych lat zatarły się po nich wszelkie ślady - dotyczyło to np. dawno wyburzonych budynków, na których miejscu stoją obecnie zupełnie inne inwestycje.
Ze Wstępu Autora
Książka "Śladami zbrodni okresu stalinowskiego w województwie białostockim" - Marcin Zwolski - oprawa twarda - Wydawnictwo Instytut Pamięci Narodowej, IPN. Książka posiada 456 stron i została wydana w 2013 r.
Spis treści:
Przedmowa
Wstęp
Wykaz skrótów
1. Siedziby sowieckich organów bezpieczeństwa
1.1. Białystok, ul. św. A. Boboli 66
1.2. Białystok, ul. Kawaleryjska 70/3
1.3. Białystok, ul. Ogrodowa 2
1.4. Białystok, ul. Słonimska 26
1.5. Białystok, ul. J. Sobieskiego 2
1.6. Białystok, ul. Warszawska 37
1.7. Białystok, ul. Warszawska 65
1.8. Sokółka, ul. ks. P. Ściegiennego 31
2. Siedziby UB
2.1. Augustów, ul. 3 Maja 16
2.2. Białystok, ul. J. K. Branickiego 1}
2.3. Białystok, ul. A. Mickiewicza 5
2.4. Białystok, ul. S. Staszica 2
2.5. Białystok, ul. Warszawska 7
2.6. Bielsk Podlaski, ul. F. Żwirki i S. Wigury 4
2.7. Ełk, ul. J. Słowackiego 2-6
2.8. Ełk, ul. Wojska Polskiego 1-5
2.9. Ełk, ul. Wojska Polskiego 9
2.10. Gołdap, ul. 11 Listopada 3
2.11. Grajewo, ul. M. Kopernika 17
2.12. Kolno, ul. S. Okrzei 5-9
2.13. Kolno, ul. Wojska Polskiego 29
2.14. Łomża, ul. Nowogrodzka 5
2.15. Olecko, ul. Kolejowa 3
2.16. Olecko, ul. Zamkowa 1-5
2.17. Siemiatycze, ul. Drohiczyńska 31
2.18. Sokółka, ul. J. H. Dąbrowskiego 12
2.19. Suwałki, ul. T. Kościuszki 5
2.20. Suwałki, ul. T. KościuszkI 78
2.21. Wysokie Mazowieckie, ul. Ludowa 11
2.22. Wysokie Mazowieckie, ul. Ludowa 13
3. Więzienia
3.1. Białystok, ul. M. Kopernika 21
3.2. Białystok, ul. Hetmańska 89
3.3. Białystok, ul. Świętojańska 13
3.4. Ełk, ul. Zamkowa 1-5
3.5. Wityny
3.6. Łomża, Al. Legionów 36
3.7. Suwałki, ul. J. Dwernickiego 17
4. Miejsca wykonywania wyroków śmierci
4.1. Białystok, las Pietrasze
4.2. Białystok, las Solnicki
4.3. Białystok, ul. J. Bema 100
4.4. Białystok, ul. Częstochowska
4.5. Ciechanowiec, Pl. 3 Maja
4.6. Wojtkowice Glinna
4.7. Zabłudów, Rynek
5. Miejsca pochówków ofiar zbrodni
5.1. Augustów, ul. Zarzecze
5.2. Białystok, ul. Antoniuk Fabryczny 45
5.3. Białystok, ul. Letniska
5.4. Białystok, ul. Świerkowa 1
5.5. Białystok, ul. W. Wysockiego 1
5.6. Bielsk Podlaski, ul. Dubiażyńska
5.7. Sajenek
6. Obława augustowska
6.1. Jasionowo 13
6.2. Krasnybór 41
6.3. Sztabin, ul. Rybna 24
6.4. Augustów, ul. 3 Maja 36
6.5. Augustów, ul. 3 Maja 37
6.6. Augustów, ul. Partyzantów 9, 11
Bibliografia
Indeks osób
Indeks miejscowości