Opis książki:
Piętnaście pomieszczonych w tym tomie artykułów traktuje o czasach Trzeciej Rzeszy i o systemie nazistowskim, przede wszystkim jednak o okresie między 1945 a 1989 r. - od narodzin nowego systemu komunistycznego w latach powojennych po rozkład reżimu u schyłku lat osiemdziesiątych. Autorzy tekstów omawiają ideologizację szkolnictwa pod „brunatnym” i „czerwonym” reżimem, podstawy społeczne mieszkańców miasta i powiatu w cieniu niemieckiej klęski pod Stalingradem i życie codzienne w dobie kryzysu lat osiemdziesiątych, Bytom jako miejsce powojennych migracji, początki Urzędu Bezpieczeństwa i przebieg wyborów do Sejmu Ustawodawczego w 1947 r., sytuację parafii farnej w mieście w latach Polski Ludowej. Osobne artykuły poświęcono architekturze obydwu totalitaryzmów i sytuacji przemysłu bytomskiego w okresie 1945-1989. Dwa teksty przedstawiają z różnych perspektyw badawczych początek i koniec drugiej wojny światowej.
We wszystkich artykułach uwydatnia się prymat polityczności w realiach półwiecza 1933-1989. Choć tylko niektóre teksty dotykają bezpośrednio problematyki ściśle politycznej (artykuły Adama Dziuby, Sebastiana Rosenbauma, Dariusza Węgrzyna, Mirosława Węckiego), także pozostałe materiały ukazują interakcję polityczności z realiami społecznymi, gospodarczymi, oświatowymi czy wyznaniowymi. Obrazują tym samym wszechobecność wymiaru ideologicznego i politycznego, przenikającego całą sferę życia społecznego czasów Trzeciej Rzeszy i Polski Ludowej.
Książka "Bytom w cieniu dwóch totalitaryzmów. Szkice z dziejów miasta 1933-1989" - Sebastian Rosenbaum (red.) - Wydawnictwo Instytut Pamięci Narodowej, IPN. Książka posiada 428 stron i została wydana w 2012 r.
Spis treści:
Wstęp
Mirosław Węcki, Partia nazistowska (NSDAP) w Bytomiu i powiecie bytomskim 1933-1945. Struktury i kadry kierownicze
Joanna Lusek, Ideologizacja bytomskiego szkolnictwa w latach 1933-1939
Grzegorz Bębnik, Epizody września 1939 r. w Bytomiu i okolicach. Freikorps Ebbinghaus
Mirosław Sikora, Vox populi. Sondowanie opinii publicznej przez Służbę Bezpieczeństwa III Rzeszy. Studium na przykładzie Bytomia i powiatu bytomsko-tarnogórskiego w okresie przesilenia w wojnie (grudzień 1942 - wrzesień 1943)
Bartłomiej Warzecha, Działania zbrojne w rejonie Bytomia w styczniu 1945 r.
Tomasz Fic, Migracje ludności Bytomia na tle Gliwic i Zabrza w latach 1945-1950
Adam Dziuba, Legalna scena polityczna w Bytomiu w latach 1945-1948
Robert Ciupa, Kadra kierownicza Urzędu Bezpieczeństwa Publicznego w Bytomiu
Dariusz Węgrzyn, Teatr wyborczy w mieście odzyskanym. Rola Urzędu Bezpieczeństwa w przeprowadzeniu wyborów do Sejmu Ustawodawczego 19 stycznia 1947 r. w Bytomiu i powiecie bytomskim
Bogumiła Bobik, Szkolnictwo w Bytomiu w latach powojennych
Henryka Andrzejczak, Ks. Wacław Schenk - między posługą duszpasterską, aktywnością naukową i oddziaływaniem społecznym
Bogusław Tracz, Z problemów życia codziennego mieszkańców Bytomia w latach osiemdziesiątych XX wieku
Sebastian Rosenbaum, Koniec systemu. Rozkład partii komunistycznej i powstanie nowej sceny politycznej w Bytomiu (1988-1990)
Małgorzata Derus, Architektura dwóch totalitaryzmów w Bytomiu
Adam Frużyński, Bytomski przemysł ciężki w okresie Polski Ludowej (1945-1989)